prof. dr hab. Maria Olszewska

Pełna bibliografia prac znajduje się na stronie Pracowni Historii Dramatu 1864-1939

Książki autorskie:

Wojna polsko-bolszewicka w literaturze polskiej, Park Kulturowy Ossów, Ossów 2020.

Spór o przyszłość literatury polskiej, czyli polemiki ze Stefanem Żeromskim po jego     odczycie „Literatura a życie polskie”, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2019;

Maria Olszewska, Stefan Żeromski. Spotkania, Wydawnictwo Wydziału Polonistyki, Warszawa 2015;

Maria Olszewska, Drogi nadziei. Polska proza historyczna 1876-1939 wobec kryzysu kultury, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2009.

Maria Olszewska, Heroizm ludzkiego istnienia. W kręgu wybranych zagadnień etycznych w literaturze polskiej II połowy XIX i I połowy XX wieku. Szkice, Wydawnictwo Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego Warszawa 2008.

Maria Olszewska, W kręgu meteorologii i astronomii. Słownictwo pism Stefana Żeromskiego, t. 10, Universitas, Kraków 2007.

Maria Olszewska, W poszukiwaniu sensu. Szkice o literaturze polskiej XIX i XX wieku, Wydawnictwo Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego Warszawa 2005.

Maria Olszewska, Człowiek w świecie Wielkiej Wojny. Literatura polska z lat 1914-1919 wobec I wojny światowej. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2004;

Maria Olszewska, Studenci z Królestwa Polskiego przed powstaniem styczniowym. (Glosa do „Lalki” Bolesława Prusa), Wydawnictwo Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2004.

Maria Olszewska, „Tragedia chłopska”. Od W.L. Anczyca do K.H. Rostworowskiego. Tematyka-Idee-Kompozycja, Wydział Polonistyki UW Warszawa, Warszawa 2001;

Książki współautorskie:

Dramat słowiański. Próba zbliżenia, przekroje, (re)konstrukcje i (re)lektury, red. Maria Jolanta Olszewska (UW), Karol Samsel (UW), Agnieszka Skórzewska-Skowron (UW), Wydawnictwo Wydziału Polonistyki (UW),  Warszawa 2021,  s. 225-251, ISBN 978-83-66400-01-6, 416.

Dramaty zapomniane-niedoczytane- pominięte. (Re)interpretacje, red. Maria Jolanta Olszewska, Agnieszka Skórzewska-Skowron, Wydawnictwo Wydziału Polonistyki, Warszawa 2018.

Dramat historyczny ostatnich 150 lat: problemy lektury, pod red. Marii J. Olszewskiej i Dawida M. Osińskiego, Wydawnictwo Wydziału Polonistyki, Warszawa 2016.

Żeromski i inni, pod red. Moniki Gabryś-Sławińskiej i Marii J. Olszewskiej. Wydawnictwo UMCS, Lublin 2015.

Zapomniany dramat, t. I i II, pod red. Marii J. Olszewskiej i Krystyny Ruty-Rutkowskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010.

Światy Stefana Żeromskiego, pod red. Marii Olszewskiej i Grzegorza Bąbiaka, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2005.

Czytanie modernizmu, pod red. M. Olszewskiej i G. Bąbiaka, Warszawa 2004;

Literatura wobec I wojny światowej, praca zbiorowa pod red. Marii J. Olszewskiej i Jadwigi Zacharskiej, Wydawnictwo Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2000.

Prace edytorskie:

Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Dramaty, t.1 i 2, red. Maria Jolanta Olszewska i Agnieszka Skórzewska_Skowron, Wydanie Fundacji im. Artura Hutnikiewicza, Warszawa 2019.

Artykuły, studia i szkice:

Maria Olszewska, Stanisława Witkiewicza i Cezarego Jellenty romans z narodem, [w:] Kategoria narodu w kulturach słowiańskich, praca zbiorowa pod red. T. Dąbek-Wirgowej i A. Z. Makowieckiego, wydawca Uniwersytet Warszawski. Wydział Polonistyki, Warszawa 1993, str. 127–139;

Maria Olszewska, Afrykańskie peregrynacje Mariana Brandysa śladami Stasia i Nel, „Guliwer”, Warszawa 1994, nr 3, str. 12–17;

Maria Olszewska, O romantycznych lekturach studentów warszawskich z końca lat 50-tych XIX w. Rekonesans, [w:] Książka pokolenia. W kręgu lektur polskich doby postyczniowej, praca zbiorowa pod red. E. Paczoskiej i J. Sztachelskiej, wydawca Instytut Filologii Polskiej Filii Uniwersytetu Warszawskiego, Wydawnictwo „Łuk”, Białystok 1994, str. 34–48;

Maria Olszewska, Stanisława Przybyszewskiego święta wojna z Szatanem, [w:] Kategorie dobra i zła w kulturach słowiańskich, praca zbiorowa pod red. T. Dąbek-Wirgowej i A. Z. Makowieckiego, wydawca Uniwersytet Warszawski. Wydział Polonistyki, Warszawa 1994, str. 79–89;

Maria Olszewska, Ucieczka od wolności bohaterów Zofii Nałkowskiej. Uwagi na marginesie „Hrabiego Emila”, [w:] Kategoria wolności w kulturach słowiańskich, praca zbiorowa pod red. T. Dąbek-Wirgowej i A. Z. Makowieckiego, wydawca Uniwersytet Warszawski. Wydział Polonistyki i Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Warszawa 1994, str. 107–117;

Maria Olszewska, Młodopolska gra z wyobraźnią („Opowieści niezwykłe” Włodzimierza Perzyńskiego), [w:] Sto lat baśni polskiej, praca zbiorowa pod red. naukową G. Leszczyńskiego, tom przygotowany przez Polską Sekcję IBBY w ramach zadań finansowanych przez Ministerstwo Kultury i Sztuki, wydawca Fundacja „Książka dla Dziecka”, Warszawa 1995, str. 59–66;

Maria Olszewska, Wojenne portrety dziecięce w literaturze polskiej lat 1914 – 1918,[w:] Z zagadnień literatury dziecięcej (studia i materiały), „Zeszyt Naukowy Guliwera”, wydawca Fundacja „Książka dla Dziecka”, Warszawa 1995, str. 41–52;

Maria Olszewska, Kraszewskiego forpoczty ewolucji psychicznej, [w:] Kraszewski – pisarz współczesny, praca zbiorowa pod red. E. Ihnatowicz, wydawca Uniwersytet Warszawski. Wydział Polonistyki, Dom Wydawniczy „Elipsa”, Warszawa 1995, str. 167–177;

Maria Olszewska, Wojenna parada głupców i szaleńców, [w:] Obraz głupca i szaleńca w kulturach słowiańskich, praca zbiorowa pod red. T. Dąbek-Wirgowej i A. Z. Makowieckiego, wydawca Uniwersytet Warszawski. Wydział Polonistyki i Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Warszawa 1996, str. 141–153;

Maria Olszewska, Wacław Berent „rozumni szałem”, „Społeczeństwo Otwarte. Miesięcznik Edukacji Narodowej”, Warszawa 1996, nr 7–8, str. 24–28;

Maria Olszewska, Teatr końca czasów. Sztuka umierania, „Społeczeństwo Otwarte. Miesięcznik Edukacji Narodowej”, Warszawa 1996, nr 11, str. 10–16;

Maria Olszewska, Zapomniane ścieżki literatury, Społeczeństwo Otwarte. Miesięcznik Edukacji Narodowej”, Warszawa 1996, nr 12, str. 24–29;

Maria Olszewska, „Chłopi” Władysława Reymonta w szkole, „Polszczyzna – Ojczyzna. Kwartalnik dla nauczycieli”, Warszawa 1996, nr 4 (55), str. 24–29;

Maria Olszewska, Ein Spaziergang durch Włodzimierz Perzyńskis Warschaw des Ersten Weltkriegs, [w:] Natura Naturata. Genenständliche Welt und Kultureme in der polnischen Literatur von der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts bis zur Gegenwart, Studies in Slavic Literature and Poetics, Volume XXIX, Herausgegeben von D. Brukhart und W. Klemm, Rodopi B.V., Amsterdam–Atlanta, GA 1997, str. 265–303;

Maria Olszewska, W niewoli uciekinierstwa. Literackie obrazy wojennego domu, [w:] Obraz w kulturach słowiańskich, praca zbiorowa pod red. T. Dąbek-Wirgowej i A. Z. Makowieckiego, wydawca Uniwersytet Warszawski. Wydział Polonistyki, Warszawa 1997, str. 121–131;

Maria Olszewska, Tradycja niemożliwości po polsku, „Społeczeństwo Otwarte. Miesięcznik Edukacji Narodowej”, Warszawa 1997, nr 3, str. 37–40;

Maria Olszewska, Wyzwolony żywioł, „Społeczeństwo Otwarte. Miesięcznik Edukacji Narodowej”, Warszawa 1997, nr 10, str. 23–31;

Maria Olszewska, Kilka uwag na temat wojennego erotyzmu, [w:] Literatura Młodej Polski. Między XIX a XX wiekiem, praca zbiorowa pod red. E. Paczoskiej i J. Sztachelskiej, wydawca KBN i Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 1998, str. 233–244;

Maria Olszewska, Tęsknota za „pokojem czekania” (O „Drzwiach zamkniętych” Tadeusza Rittnera), [w:] Dzieciństwo i sacrum. Studia i szkice literackie, praca zbiorowa pod red. naukową J. Papuzińskiej i G. Leszczyńskiego, wydawca Stowarzyszenie Przyjaciół Książki dla Młodych – Polska Sekcja IBBY, Warszawa 1998, str. 143 – 152;

Maria Olszewska, Władysława Orkana nie spełnione „sny o potędze”, [w:] Obraz kapłana, wodza, króla w kulturach słowiańskich, praca zbiorowa pod red. T. Dąbek-Wirgowej i A. Z. Makowieckiego, wydawca Uniwersytet Warszawski. Wydział Polonistyki, Warszawa 1998, str. 39–48;

Maria Olszewska, Zapomniany rówieśnik Stefana Żeromskiego (Feliks Brodowski), [w:] Trzy pokolenia. Pamięci Profesor Janiny Kulczyckiej-Saloni, wydawca Uniwersytet Warszawski. Wydział Polonistyki, Warszawa 1998, str. 245–257;

Maria Olszewska, Nieustające polskie dylematy (I), „Społeczeństwo Otwarte. Miesięcznik Edukacji Narodowej”, Warszawa 1998, nr 1, str. 19- 26;

Maria Olszewska, Nieustające polskie dylematy (II), „Społeczeństwo Otwarte. Miesięcznik Edukacji Narodowej”, Warszawa 1998, nr 2, str. 9–15;

Maria Olszewska, Ciało mówi, „Społeczeństwo Otwarte. Miesięcznik Edukacji Narodowej”, Warszawa 1998, nr 3, str. 19–24;

Maria Olszewska, Zagłoba Wielkiej Wojny, [w:] Sienkiewicz i epoki. Powinowactwa, praca zbiorowa pod red. E. Ihnatowicz, wydawca Uniwersytet Warszawski. Wydział Polonistyki, Warszawa 1999, str. 177–192;

Maria Olszewska, „Za każdym światłem tej ziemi idzie Judasz…”. Uwagi po lekturze „Michalik z PPS-u” Włodzimierza Perzyńskiego, [w:] Obraz zdrajcy i szpiega w kulturach słowiańskich, praca zbiorowa pod red. T. Dąbek-Wirgowej i A. Z. Makowieckiego, wydawca Uniwersytet Warszawski. Wydział Polonistyki, Warszawa 1999, str. 75–82;

Maria Olszewska, Przedmiot transakcji: córka. Od Fredry do Perzyńskiego, [w:] Mieszczaństwo i mieszczańskość w literaturze polskiej drugiej połowy XIX wieku, praca zbiorowa pod red. E. Ihnatowicz, wydawca Uniwersytet Warszawski. Wydział Polonistyki, Dom Wydawniczy „Elipsa”, Warszawa 2000, str. 177–194;

Maria Olszewska, Wojenne ucieczki „do życia”, czyli kilka uwag na temat rozumienia kategorii cywilności w prozie polskiej z lat 1914-1919 [w:] Literatura wobec I wojny światowej, oprac. Maria Olszewska, Jadwiga Zacharska, Wydawnictwo Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2000, str. 19-46;

Maria Olszewska, Antyczny tragizm młodopolskiego „dramatu chłopskiego” [w:] Literatura i czasopiśmiennictwo polskie 1864-1918 wobec tradycji antycznej, Wydawnictwo Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2000, str. 145-170;

Maria Olszewska, Z chałupy na uniwersytecką katedrę. Nad pamiętnikiem Stanisława Pigonia „Z Komborni w świat” [w:] Wyznanie czy dialog. W kręgu literatury dokumentu osobistego, praca zbiorowa pod red. D. Knysz-Tomaszewskiej i A. Zalewskiej, Wydział Polonistyki UW, Warszawa 2001, str. 7-23;

Maria Olszewska, „Malowany chłop”. Świat jednoaktówek Władsława Ludwika Anczyca [w:] Pozytywizm. Język epoki, praca zbiorowa pod red. G. Borkowskiej i J. Maciejewskiego, Wydawnictwo IBL, str. 321-327, Warszawa 2001;

Maria Olszewska, Michała Bałuckiego świat zbrodniarzy i świętych. Wokół „Białego murzyna” i nie tylko [w:] Świat Michała Bałuckiego, red. T. Budrewicz, Collegium Columbinum, r. 2002, str. 351-368;

Maria Olszewska, Dramaty chłopskie Jana Kasprowicza i Gerharta Hauptmanna [w:] Polonistyczne spotkania. Tybinga. Studia o literaturze polskiej i polsko-niemieckich związkach literackich przełomu XIX i XX wieku, Wydział Polonistyki UW, Warszawa 2002, str. 81-93;

Maria Olszewska, Wojenne requiem dla polskiego dworu. Literackie obrazy dworu w literaturze 1914-1918 [w:] Dworki – pejzaże – konie, red. K. Stępnik, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2002, str. 123-141;

Maria Olszewska, Między okrucieństwem a heroizmem – wojenne opowiadania Władysława Stanisława Reymonta [w:] Inny Reymont, red. W. Książek-Bryłowa, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2002, str. 65-91;

Maria Olszewska, „Ziemi przypisane”, czyli o postaciach kobiecych w wybranych „dramatach chłopskich”, [w:] Wiek kobiet w literaturze, pod redJ. Zacharskiej i M. Kochanowskiego,„Trans Humana”, Białystok 2002, str. 73-85;

Maria Olszewska, Bolesław Prus – o dramacie „ludowym” (głos w dyskusji na temat „Familii” Andrzeja Niemojewskiego) [w:] Bolesław Prus. Pisarz, publicysta, myśliciel, red. M. Woźniakiewicz-Dziadosz i S. Fita, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2003, str. 277-293;

Maria Olszewska, Bolesne obrachunki. Dwa obrazy rzezi galicyjskiej w dramatach „Ofiara” Władysława Orkana i „Turoń” Stefana Żeromskiego [w:] Klucze do Żeromskiego, red. K. Stępnik, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2003, str. 115-136;

Maria Olszewska, Rekonstrukcja czy dekonstrukcja tragedii ludowej w kontekście „Odmieńca” Joanny Garczyńskiej [w:] Modernistyczne źródła dwudziestowieczności, red. M.Dąbrowski i A. Z. Makowiecki, Wydawnictwo UW, Warszawa 2003, str. 265-280;

Maria Olszewska, Bolesława Prusa lektura dramatu ludowego [w:] Prus i inni. Prace ofiarowane Profesorowi Stanisławowi Ficie, red. J. A. Malik i E. Paczoska, Wydawnictwo KUL, Lublin 2003, str. 213-244;

Maria Olszewska, Ku ideałowi „radości doskonałej” – refleksja o dziele świętego Franciszka w kontekście „Bez oręża” Zofii Kossak-Szczuckiej, [w:] Dzieło świętego Franciszka z Asyżu. Projekcja w kulturze i duchowości polskiej XIX i XX wieku, pod red. D. Kielak, J. Odziemkowskiego, J. Zbudniewka, Wydawnictwo Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2004,, str. 311-330;

Maria Olszewska, Literackie świadectwa lasu [w:] Las w kulturze polskiej III, pod red. W. Łysiaka, Poznań 2004;

Maria Olszewska, Obrazy Śródziemnomorza w poezji Kazimierza Przerwy-Tetmajera, [w:] Czytanie modernizmu, pod red. M. Olszewskiej i G. Bąbiaka, Warszawa 2004;

Maria Olszewska, O powieściach „ludowych” Kraszewskiego raz jeszcze. Próba lektury w kontekście „tragedii ludowej”, [w:] Obrazy kultury polskiej w twórczości Józefa Ignacego Kraszewskiego, pod red. B. Czwórnóg-Jadczak, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004;

Maria Olszewska, Władysław Orkan. Dramaty, [w:] Historia Literatury Polskiej w Dziesięciu Tomach, T. VII, Młoda Polska, Wydawnictwo SMS, Bochnia-Kraków-Warszawa 2004, s. 325-338;

Maria Olszewska, Starożytny Rzym w powieściach Teodora Jeske-Choińskiego „Gasnące słońce” i „Ostatni Rzymianie”, [w:] Literatura i sztuka drugiej połowy XIX wieku. Światopoglądy – postawy – tradycje, redaktorzy Barbara Bobrowska, Stanisław Fita, Jakub A. Malik, Lublin Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 2004, s. 379-434;

Maria Olszewska, Grzegorza Glassa wizja rewolucji. Rozważania w kontekście „Wizerunku człowieka w r. 1906 w Polsce poczciwego”, [w:] Rewolucja lat 1905-1907. Literatura – publicystyka – ikonografia, redaktorzy Krzysztof Stępnik, Monika Gabryś, Lublin, Wydawnictwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2005, s. 187-206;

Maria Olszewska, Historyczna powieść polska. Studium krytyczne. (Od Niemcewicza do Kaczkowskiego) Teodora Jeske-Choińskiego, [w:] Polska krytyka literacka w XIX wieku, pod red. Mirosława Strzyżewskiego, CEE, Toruń 2005, s. 278-301;

Maria Olszewska, Bogactwo świata i wrażeń w „Notatkach z podróży” Stefana Żeromskiego, [w:] Światy Stefana Żeromskiego, pod red. Marii Jolanty Olszewskiej i Grzegorza P. Bąbiaka, Wydawnictwo Wydziału Polonistyki, Warszawa 2005, s.199-228;

Maria Olszewska, „Czy przyjdzie kiedy wiosna? „Walka z Szatanem” Stefana Żeromskiego jako „nieustająca lektura” Bolesława Prusa, [w:] Świat „Lalki” Bolesława Prusa, pod red. J.akuba Malika, Wydawnictwo KUL, Lublin 2005;

Maria Olszewska, Zofii Kossak-Szczuckiej teoria cyklu historycznego czytana w kontekście cykli średniowiecznych katedr, [w:] Semiotyka cyklu. Cykl w muzyce, plastyce i literaturze, pod red. Mieczysławy Dembskiej-Trębacz, Krystyny Jakowskiej i Radosława Siomy, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2005 s. 307-325;

Maria Olszewska, „Chwile” Feliksa Brodowskiego, [w:] Z problematyki krótkich form narracyjnych, Studia pod red. Hanny Ratusznej, Wydawnictwo UMK, Toruń 2006, s. 47-77;

Maria Olszewska, „Wiejski” dramat produkcyjny wobec tradycji „tragedii chłopskiej”. Uwagi po lekturze „Zwycięstwa” i „Chwastów” Janusza Warmińskiego, [w:] Socrealizm. Fabuły-komunikaty-ikony, pod red. Krzysztofa Stępnika i Magdaleny Piechoty, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2006, s. 233-244;

Maria Olszewska, Teodora Jeske-Choińskiego koncepcja idealnego państwa, [w:] Etyka i literatura. Pisarze polscy lat 1863-1918 w poszukiwaniu wzorów życia i sztuki, pod red. Ewy Ihnatowicz i Ewy Paczoskiej, Wydawnictwo Wydziału Polonistyki UW, Warszawa 2006, s. 199-213;

Maria Olszewska, „Jestem w latach, kiedy się umiera…” – doświadczenie kresu egzystencji w „Białku” i „Tano” Jarosława Iwaszkiewicza, [w:] Dojrzewanie do pełni życia. Starość w literaturze polskiej i obcej, pod red. Stefana Kruka i Elżbiety Flis-Czerniak, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2006, s. 419-436;

Maria Olszewska, Poetycka konceptualizacja sosny (na przykładzie „Uranii” Jarosława Iwaszkiewiczaw kontekście „Limby” Adama Asnyka i „Limby” Kazimierza Przerwy-Tetmajera, [w:] Ceмaнтикa moви i tekcty. Мaтepiaли IX мiжнapoднoї нayкobo-пpaктичнoї кoнфepeнцiї 26-28 bepecня Іванo-Франківськ, Видавничо – дизайнерський відділ ЦІТ 2006, c. 559-566. В. І. Кононенко і редакційна коллегія;

Maria Olszewska, „Boleszczyce” Józefa Ignacego Kraszewskiego. Tajemnice narracji historycznej, [w:] Europejskość i rodzimość. Horyzonty twórczości Józefa Ignacego Kraszewskiego, pod red. Wiesława Ratajczaka, Tomasza Sobieraja, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2006, s. 185-202;

Maria Olszewska, Heroizm trwania. O wojennej twórczości Marii Rodziewiczówna, [w:] Kresowianki. Krąg pisarek heroicznych, Krzysztofa Stępnika i Moniki Gabryś, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2006, s. 229-246;

Maria Olszewska, Z mroków niepamięci (O „Młodym lesie” Jana Adolfa Hertza), [w:] Literatura i życie artystyczne XIX i XX wieku. Prace ofiarowane profesorowi Jerzemu Adamczykowi w roku Jubileuszu, pod red. Beaty Utkowskiej i Krzysztofa Jaworskiego, Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej im. Jana Kochanowskiego, Kielce 2006, s. 131-158;

Maria Olszewska, Człowiek wobec Wszechświata: przemijania i wieczności. Eschatologia „Plejad” i „Uranii” Jarosława Iwaszkiewicza, [w:] Poezja i astronomia, pod red. Bogdana Burdzieja i Grażyny Halkiewicz-Sojak, Wydawnictwo UMK, Toruń 2006, s. 531-555;

Maria Olszewska, Smutna opowieść wielska o małżeństwie panny z dworu z chłopem (W Wielgiem Wojciecha Karczewskiego), „Łódzkie Towarzystwo Naukowe. Prace Polonistyczne”, seria LXI (2006), t. I, Łódź 2006, s. 231-249;

Maria Olszewska, Діагог з літературнoю традицією в трагедіі В. Оркана Провина і покар, Секція „Діалог літератур. Проблеми інтерпретацїї та рецепцїї”, [w:] „Срібний вік: діалог культур” присвячена пам’яті доктора філолoгічних наук, професора Степана Петровича Ільйова, Одесcа 2007 ;

Maria Olszewska, Krzepiąca moc historiiO pisarstwie historycznym Deotymy (Jadwigi Łuszczewskiej), [w:] Powieść historyczna dawniej i dziś, pod red. R. Stachury, T. Budrewicza, B. Farona przy współpracy K. Gajdy, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2007, s. 221-237;

Maria Olszewska, „Postoje pamięci”. „We mgle” Henryka Sienkiewicza, [w:] Henryk Sienkiewicz w kulturze polskiej, pod red. K. Stępnika T. Bujnickiego , Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007, s. 99-113;

Maria Olszewska, Warszawa –„miasto nieujarzmione” w powieściach historycznych Walerego Przyborowskiego, [w:] Przyborowski, red, K, Stępnik, M. Gabryś, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007, s. 99-118;

Maria Olszewska, „Wyzwolenie od tragiczności czy wyzwolenie poprzez tragiczność”. Stanisława Wyspiańskiego filozofia „małej tragedii” (o „Klątwie”) [w:] Krótkie formy dramatyczne, pod red. H. Ratusznej i R. Siomy, Toruń 2007, s. 125-150;

Maria Olszewska, „O świętości nieświętej” (o „Błogosławionej winie” i „Sukni Dejaniry” Zofii Kossak-Szczuckiej), Sapiehowie. Epoki Kodnia i Krasiczyna, pod red. Krzysztofa Stępnika, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007, s. 173-194;

Maria Olszewska, „Plener mój pochodzi ze wsi […] nie z Paryża” –„swojska ojczyzna”- Puszcza Józefa Weyssenhoffa, [w:] Józef Weyssenhoff i Leon Wyczółkowski, pod red. Krzysztofa Stępnika, Moniki Gabryś, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2008, s. 173-189;

Maria Olszewska, Odbicie JA w ujęciu nienarcystycznym (Leo Belmonta Tamten człowiek. Z notatek wariata)[w:] Mity tożsamości, mity rozdwojenia, pod red. Lidii Wiśniewskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2008, s. 101-116;

Maria Olszewska, Triumf czy klęska – „powrót” do romantyzmu w polskich utworach z lat Wielkiej Wojny, [w:] Romantyzm a romantismus. Metamorfózy a analogie romantismu v moderní polské a české literatuře, editoří Vika Forkova a Kryštof Chamonikolas, Univerzita Karlova v Praze, Filozofická fakulta Ustav české literatury a literárni vĕdy, Praha 2008, s. 153-179;

Maria Olszewska, „Bo zło jest wieczne” – Władysława Orkana „żalniki łez”, [w:] Poszukiwanie świadectw. Szkice o problematyce religijnej w literaturze II połowy XIX i początku XX wieku, pod red. Jakuba A. Malika, Wydawnictwo TN KUL, Lublin 2008, s. 251-290;

Maria Olszewska, Afrykańskie piekło Hajoty, [w:] Podróż i literatura 1864-1914, pod red. Ewy Ihnatowicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008, s. 393-405;

Maria Olszewska, „O co się modlić?” „Psałterz dziecka” Marii Konopnickiej – cykl poetycki nie tylko dla dzieci [w:] Polski cykl liryczny, pod red. Krystyny Jakowskiej i Dariusza Kleszy, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2008, s. 173-193;

Maria Olszewska, Powieści historyczne Wiktora Gomulickiego – pasje i poszukiwania, „Zeszyty Naukowe”, Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, t. XXII, red. naczelny Janusz Gołota, Ostrołęka 2008, s. 9-42;

Maria Olszewska, W drodze do błękitnego Jeruzalem – metafizyka pól bitewnych w średniowiecznych powieściach Zofii Kossak. W drodze do błękitnego Jeruzalem – metafizyka pól bitewnych w średniowiecznych powieściach Zofii Kossak, [w:] Święte miejsca w literaturze, pod red. Zbigniewa Chojnowskiego, Anny Rzymskiej i Beaty Tarnowskiej, Wydawnictwo UWM w Olsztynie, Olsztyn 2009, s. 299-214;

Maria Olszewska, Benedykta Hertza obrona bajki tradycyjnej, [w:] Młodopolski przekładaniec literacki, pod red. Ewy Paczoskiej i Łukasza. Książyka, Warszawa 2009, s. 204-212;

Maria Olszewska, Teodora Jeske-Choińskiego lektura renesansu włoskiego, [w:] Opowiedzieć historię. Prace dedykowane Profesorowi Stefanowi Zabierowskiemu, pod red. Beaty Gontarz, Małgorzaty. Krakowiak, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2009, s. 78-97;

Maria Olszewska, „Tragedia chłopska”, czyli ‘Dramaty lubądzkie’ Adolfa Dygasińskiego, „Litteraria Copernicana”. Dygasiński, pod red. Zofii Mocarskiej –Tycowej, Ewy Owczarz, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2009, s. 54-67;

Maria Olszewska, Patriotyczna Helena Mniszek. Rzecz o martyrologii unickiej, [w:] Helena Mniszkówna, pod red Krzysztofa Stępnika, Moniki Gabryś, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2009, s. 108-123;

Maria Olszewska, Dramat władcy i państwa (Geniusz sierocy oraz Stanisław i Bogumił Marii Dąbrowskiej), [w:] Dramat w historii, historia w dramacie, pod red. Krystyny Latawiec, Renaty Stachury-Lupy, Jerzego Waligóry, przy współpracy Ewy Łubieniewskiej, Kraków 2009, s. 214-225;

Maria Olszewska, Teodora Jeske-Choińskiego „złota legenda” Kosowego Pola, [w:] Południowa Słowiańszczyzna w literaturze polskiej XIX i XX wieku, pod red. Krzysztofa Stępnika, Moniki Gabryś, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010, s. 213-226;

Maria Olszewska, 82.W obronie wartości chrześcijańskich. Teodor Jeske-Choiński wobec mitu Wielkiej Rewolucji Francuskiej, [w:] Przemiany mitów i wartości nie tylko w literaturze. Mity i wartości, pod red. Lidii Wiśniewskiej i Mirosława Gołuńskiego, Wydawnictwo UKW, Bydgoszcz 2010, s. 103-120;

Maria Olszewska, Pieśń Grajka Bożego, czyli Jana Wiktora franciszkańskie widzenie świata, [w:] Dwudziestolecie 1918-1939. Odkrycia, fascynacje, zaprzeczenia, pod red. ndrzeja. S. Kowalczyka, Tomasza Wójcika, Andrzeja Zieniewicza, Dom Wydawniczy „Elipsa”, Warszawa 2010, s. 341-362;

Maria Olszewska, Dyskurs o wściekłości, współczuciu, cierpieniu, heroizmie i odpowiedzialności („Wybór Marty” Lidii Witek i „Katoniela” Ewy Madeyskiej), [w:] Nowe dwudziestolecie (1989-2009). Rozpoznania, hierarchie, perspektywy, pod red. Hanny Gosk, Dom Wydawniczy, „Elipsa”, Warszawa 2010, s. 314-332;

Maria Olszewska, Niemożliwy dialog. „Skarb” Leopolda Staffa wobec tradycji wielkiej tragedii. [w:] Dramatyczność i dialogowość w kulturze, pod red. Anny Krajewskiej, Danuty Ulickiej i Pawła Dobrowolskiego, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2010, s. 359-374;

Maria Olszewska, Warszawa lat I wojny światowej – miasto bohater czy widmo? ( na podstawie „Snu nocy letniej” Andrzeja Struga), [w:] Obrazy stolic europejskich w piśmiennictwie polskim, pod red. Adama Tyszki, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistycznej, Łódź 2010, s. 295-306;

Maria Olszewska, Opowieść o mrocznej stronie miasta – Henryk Nagiel „Tajemnica Nalewek [w:] Zbrodnie, sensacje i katastrofy w prasie polskiej do 1914 roku, pod red. Krzysztofa Stępnika, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Administracji, Lublin 2010, s. 139-151;

Maria Olszewska, Między tradycją a nowatorstwem. Zapomniany cykl Adama Krechowieckiego „O tron”, [w:] Cykle i cykliczność. Prace dedykowane Pani Profesor Krystynie Jakowskiej, pod red Anny Kieżuń i Dariusza Kuleszy, Wydawnictwo Trans Humana, Białystok 2010, s. 57-68;

Maria Olszewska, Charitas – dialog z wizją Niepodległej. Aksjologiczne ambiwalencje wielkiej wojny, „Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego”, nr 1 Stefan Żeromski wobec niepodległości, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010, s. 20-35;

Maria Olszewska, Napoleon przed sądem historii. Wiktor Gomulicki, „Dobosz spod Elyau. Obraz dramatyczny w trzech częściach”, [w:] Zapomniany dramat, t. 1, pod red. Marii J. Olszewskiej i Krystyny Ruty-Rutkowskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010, s. 255-266;

Maria Olszewska, Aksjosemiologia jubileuszu. Jubileuszowy portret Elizy Orzeszkowej w krakowskim „Świecie” nr 19 i 20 z 1891 r. [w:] Upominki od narodu. Jubileusze, rocznice, obchody pisarzy, pod red. Tadeusza Budrewicza, Pawła Bukowskiego i Renaty Stachury-Lupy, Wydawca Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu, Żarnowiec 2010, s.143-163;

Maria Olszewska, Elizy Orzeszkowej lekcja miłosierdzia (Anastazja), „Polonistyka” 2010, nr 10, s. 32-38;

Maria Olszewska, Medytacja w prozie poetyckiej Bronisławy Ostrowskiej („Rozmyślania” na tle jej utworów poetyckich), [w:] Medytacja. Postawa intelektualna, sposób poznania, gatunek dyskursu. Studia pod red. Teresy Kostkiewiczowej i Magdaleny Saganiak, Wydawnictwo Uniwersytetu kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2010, s. 191-220;

Maria Olszewska, Między tradycją a nowatorstwem – modernistyczne misteria balladowe Emila Zegadłowicza (Nawiedzeni), [w:] Obraz cloveka v literature, editor Jan Wiendl, wyd. Univerzita Karlova v Praze Filozofická fakulta Ustav českého języka a teorie komunikace, Ustav české literatury a literárni vĕdy, Praha 2010, s. 62-63;

Maria Olszewska, Chata jako teatr tragiczny. „Lampka oliwna” Emila Zegadłowicza; [w:] Rzeczypospolita domów. Chaty, II, pod red. K. Złotkowskiej – Krawiec, Wydawnictwo Akademii Pedagogicznej w Słupsku, Słupsk 2010, s. 197-209;

Maria Olszewska, Stefana Żeromskiego dar widzenia i przenikania świata, [w:] Młodopolska synteza sztuk, pod red. Hanny Ratusznej i Radosława Siomy, Wydawnictwo UMK, Toruń 2010, s.123-157;

Maria Olszewska, Leopolda Staffa teatr absurdu. Południca, [w] Zapomniany dramat, t. II, pod red. Marii J. Olszewskiej i rystyny. Ruty-Rutkowskiej, Warszawa 2010, s. 9-24;

Maria Olszewska, Patriotyzm czy nacjonalizm? („Złota wolność” Zofii Kossak-Szczuckiej na tle jej twórczości), [w:] Nacjonalizm polski do 1939 roku. Wizje kultury polskiej i europejskiej, pod red. Krzysztofa Stępnika i Moniki Gabryś, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2011, s. 347-363;

Maria Olszewska, Doświadczenie świętości w „Sukni Dejaniry” Zofii Kossak, [w:] Poetyka i semantyka doświadczeń religijnych w literaturze, red. Agnieszki Bielak, Piotra Nowaczyński, Wydawnictwo TNKUL, Lublin 2011, s. 151-176;

Maria Olszewska, Człowiek w obliczu sytuacji ostatecznych („Świat się kończy!” Jan Kasprowicz), [w:] Jego świat. 150-lecie urodzin Jana Kasprowicza, pod red. Grzegorza Iglińskiego, Wydawnictwo UWM, Olsztyn 2011, s.369-386;

Maria Olszewska, Opowieść o młodości „górnej i durnej”. Próba zapisu młodzieńczych doświadczeń wojny w prozie Andrzeja Struga na tle wybranych tekstów z lat 1914-1921, [w:] Andrzej Strug, pod red. Krzysztofa Stępnika i Moniki Gabryś, Wydawnictwo UMCS, Lublin 20011, s. 111-118;

Maria Olszewska, „Kostka Napierski” Władysława Orkana jako polemika z tradycyjną powieścią historyczną, [w:] Wokół Władysława Orkana. Aspekty literackie, kulturowe i medialne. W 135. rocznicę urodzin i 80. śmierci pisarza i publicysty, pod red. Bolesława Farona, wspólpraca: A.gnieszka Ogonowska, Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 2011, s. 109-123;

Maria Olszewska, Świadectwo pamięci. Uwagi po lekturze trylogii „Ku wolności” Wacława Sieroszewskiego, [w:] Wacław Sieroszewski (1858-1945). Zesłaniec-etnograf-literat-polityk, pod red. Agnieszki Cieniawy, Wydawnictwo katedry Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2011, s. 127-148;

Maria Olszewska, Wiktora Gomulickiego antyheroiczna lektura mitu chociskiego (Miecz i łokieć) [w:] Polityka historyczna w literaturze polskiej, pod red. Krzysztofa Stępnika i Magdaleny Piechoty, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2011, s. 131-144;

Maria Olszewska, Pytania o trudne miejsce człowieka w historii (O mitrę gospodarską Teodora jeske-Choińskiego i Złota wolność Zofii Kossak-Szczuckiej), [w:] Kategorie etyczne w czasach upadku duchowości. Prace interdyscyplinarne t. VIII, pod red. i wstępem Lucyny Rożek, Wyd. AJD, Częstochowa 2011, s. 385-405;

Maria Olszewska, Wielka wojna jako sensacja w felietonach Włodzimierza Perzyńskiego, [w:] Sensacja w dwudziestoleciu międzywojennym (prasa, literatura, radia, film), Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie, pod red. Krzysztofa Stępnika, Moniki Gabryś, Lublin 2011, s. 11-23;

Maria Olszewska, Dzieciństwo w wiejskiej zagrodzie, [w:] Janina Barbara Górkiewiczowa. Pisarka z Mucharza, pod red. Katarzyny Wądolny-Tatar, wyd. SCALbis, Kraków-Mucharz 2012, s. 29-54;

Maria Olszewska, „Polonez widm” Marii Grossek-Koryckiej. Historia wciąż powtarzana, pod red. S.ylwii Karpowicz-Słowikowska i Elżbiety Mikiciuk, Wyd. UG, Gdańsk 2012, s. 272-279;

Maria Olszewska, Sen o przeszłości. Pejzaż imaginacyjno-symboliczny – „Drzewiej” Władysława Orkana, [w:] Jacek Malczewski i symboliści, pod red. Krzysztofa Stępnika i Moniki Gabryś-Sławińskiej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2012, s. 269-280;

Maria Olszewska, Stefana Żeromskiego „pasja nocy”. Rekonesans, [w:] Noc. Symbol-temat-metafora, t. II. Noce polskie, noce niemieckie, pod red. Jarosława Ławskiego, Krzysztofa Korotkicha, Michała Bajki, wyd. Transhumana, Białystok 2012, s. 873-943;

Maria Olszewska, Traumatyczne doświadczenia starości („Chłopcy” Grochowiaka, „Kundel” Stampfla, „Biłek” Iwaszkiewicza), [w:] „Potrzeba sacrum”. Literatura polska okresu PRL-u, pod red. Mirosławy Ołdakowskiej-Kuflowej, Wydawnictwo TN KUL, Lublin 2012, s. 415-440;

Maria Olszewska, Warszawskie doświadczenia Feliksa Brodowskiego, [w:] Juliusz Wieniawski – Klemens Szaniawski – Feliks Brodowski, pod red. Krzysztofa Stępnika i Moniki Gabryś-Sławińskiej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2012, s. 117-129;

Maria Olszewska, Stanisław Vincenz czyta „Madonnę Busowiską” Władysława Łozińskiego, czyli o filozofii lektury, „Kijowskie Studia Polonistyczne”, t. XIX, Kijów 2012, s. 51-59; Maria Olszewska, Zima w twórczości Stefana Żeromskiego, „Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego. Stefan Żeromski mało znany, Wyd. UW, Warszawa 2012, s. 43-57;

Maria Olszewska, Zabawa z czytelnikiem, czyli o lekturze „Przygód Pana Marka Hińczy Józefa Ignacego Kraszewskiego, „Literacje” Kraszewski. nr 003 (26) 2012;

Maria Olszewska, Epopeja małego miasteczka, czyli Kronika Świeciechowska Andrzeja Struga, [w:] Małe miasta. Studia i szkice humanistyczne, pod red. Jarosława Pakuły i Lidii Romaniszyn-Ziomek, Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała 2012, s. 86-105;

Maria Olszewska, Ewy Madeyskiej walka literaturze demonami, [w:] Podlasie w literaturze – literatura Podlasia (po 1989 roku). Nowoczesność-regionalizm – uniwersalizm, pod red. Marka Kochanowskiego i Katarzyny Kościewicz, Wydawnictwo Uniwersyteckie „Trans Humana”, Białystok 2012, s. 121-140;

Maria Olszewska, Niebo i ziemia Stanisława Ciesielczuka. Szkic, [w:] Czytanie Dwudziestolecia, t. 1, pod red. Elżbiety Hurnikowej i Elżbiety Wróbel, Wydawnictwo AJD, Częstochowa 2012, s. 161-179;

Maria Olszewska, Wobec konieczności dokonania wyboru, czyli Zygmunt August i Barbara Hanny Malewskiej „Zeszyty Naukowe KUL” 55 (2012), nr 3 (219), s. 47-67;

Maria Olszewska, Zofia Kossak o Piotrze Skardze. Rozważania w kontekście jej pisarstwa historycznego, „Kijowskie Studia Polonistyczne”, t. XX, Kijów 2013, s. 25-31;

Maria Olszewska, Samotność proroka, czyli kreacja Mojżesza w poezji Kazimierza Przerwy-Tetmajera ( Mojżesz, Pustynia), [w:] Biblia w literaturze polskiej. Romantyzm-Pozytywizm – Młoda Polska, pod red. Edwarda Jakiela i Janusza Mosakowskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2013, s. 269-291;

Maria Olszewska, Zamek na skale jako palimpsest na przykładzie Olbrachtowych rycerzy Zygmunta Kaczkowskiego, [w:] Kamień w literaturze i kulturze, kulturze, t. 1, pod red naukową Magdaleny Roszczynialskiej i Katarzyny Wądolny-Tatar, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2013, s. 164-184;

Maria Olszewska, Przemiany gatunkowe dramatu ludowego, [w:] Tradycja i przyszłość genologii, pod red. Dariusza Kuleszy, Wydawnictwo UB, Białystok 2013, s. 79-124, przedruk jako: Tragedia ludowa XIX i XX wieku. Przemiany gatunkowe. Rozważania ogólne, [w:] Драматургия в ракурсах новейших теоретических исследований / Dramat w nowych ujęciach teoretycznych. Studia slawistyczne, pod red. Natalii Malutiny i Jarosława Ławskiego, Alter Studio Białystok–Odessa 2014, s. 133-172;

Maria Olszewska, Wokół Ojczyma Józefa Narzymskiego, czyli o trudnym polskim rachunku sumienia, „Literacje” 2013, nr 1/ 28/, s. 32-44;

Maria Olszewska, Książka o starej kobiecie. Próba analiz. Szkic, [w:] Stanisław Brzozowski. Powroty , [w:] Radomskie Monografie Filologiczne nr 1/2/2013, pod red. Dariusza Trześniowskiego, Wydawnictwo UTHRAD, Radom 2013, s. 159-185;

Maria Olszewska, Miasto z perspektywy Stefana Żeromskiego. Ulice, uliczki, zaułki i bruki. Rekonesans, [w:] Ulica – zaułek – bruk. Z problematyki miasta w literaturze drugiej połowy XIX i początku XX wieku, red. K. Badowska i A. Janiak-Staszek, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013, s. 101-120;

Maria Olszewska, Duch służby Bogu, Kościołowi i bliźnim w przekazie św. Urszuli Ledóchowskiej (Byłam tylko pionkiem na szachownicy… Wspomnienia z lat 1886–1924), „Język-Szkoła-Religia”, R. VIII, Pelplin 2013, s. 81- 100;

Maria Olszewska, Gabrieli Zapolskiej zwycięstwa i porażki w batalii o „nową sztukę”, [w:] Życie i twórczość Gabrieli Zapolskiej, pod red. H. Ratusznej, A. Jarosza,  Verlag Stuttgart 2013, s.87-117;

Maria Olszewska, O przemijaniu wielkości. Uwagi na marginesie „Puszkarza Orbano” Zofii Kossak, Zeszyty Naukowe Szkoły Wyższej Przymierza Rodzin w Warszawie, z. 10, Seria Humanistyczna, nr 1, Warszawa 2013,  s. 251-286.

Maria Olszewska, Codzienność kresowa utrwalona w pamięci, czyli „Szczenięce lata” Malchiora Wańkowicza, [w:] Pogranicza, Kresy, Wschód a idee Europy, seria II: Wiktor Choriew in memoriam, idea i wstęp J. Ławski, red. naukowa Anna Janicka, Grzegorz Kowalski, Łukasz Zabielski, Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego, Białystok 2013, s. 467-490;

Maria Olszewska, Wojna jako obłęd świata. Rozważania po lekturze „Klucza przepaści” Andrzeja Struga [w:] Andrzej Strug. Dzieło i czasy. Materiały z konferencji naukowej w Warszawie, 6-7 grudzień 2012 r., red. Anna Kargol, Warszawa 2014, Wydawnictwo: Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, s. 169 – 196;

Maria Olszewska, Kapłaństwo jako droga do świętości. Życie Ewangelią ks. Jana Ziei. Zarys, „Język-Szkoła-Religia” , R. IX, nr 1, Pelplin 2014, s. 55-67;

Maria Olszewska, O wierności sobie. Zofii Kossak-Szczuckiej trudne doświadczenia religijne, „Język-Szkoła-Religia”, R. IX, nr 2, Pelplin 2014, s. 84-105;

Maria Olszewska, „Oko proroka, czyli Hanusz Bystry i jego przygody. Powieść z dawnych czasów Władysława Łozińskiego. Lektura w kontekście Tajemnic Paryża [w:] Eugeniusz Sue. Życie-twórczość-recepcja, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego” Seria Scripta Humana, t. 3, pod red. D. Kulczyckiej i Anety Narolskiej, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2014, s.225-244;

Maria Olszewska, Stefana Żeromskiego koncepcje edukacji kulturowej, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, t. 168, Studia de Cultura VI, redakcja naukowa Agnieszka Ogonowska, Kraków 2014, s. 5-26;

Maria Olszewska, Dzieje Józefa w komediowym ujęciu Włodzimierza Perzyńskiego, [w:] Biblia w literaturze polskiej: Romantyzm – Pozytywizm – Młoda Polska, Cz. 2 Stary Testament, pod red. E. Jakiela i J. Mosakowskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2014, s. 79-101;

Maria Olszewska, „Omyłka”, czyli Bolesława Prusa rozrachunki z rokiem 1863, „Niepodległość i Pamięć”. Czasopismo Humanistyczne Muzeum Niepodległości w Warszawie, 2014, r. XXI, nr 1-2 (45-46), s. 263-292;

Maria Olszewska, Rzecz o niemożliwym dialogu kultur – świat bizantyjski i świat rzymski w czasie pierwszej wyprawy krzyżowej („Count Robert of Paris” Waltera Scotta w kontekście „Aleksjady” Anny Komneny), [w:] Tradycje bizantyjskie. Romantyzm i inne epoki, pod red. Edwarda Kasperskiego, Olafa Krysowskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2014, s. 165-183;

Maria Olszewska, Zachowane w pamięci, czyli o obrazie Kresów w „Pani na Berżenikach” Wojciecha Wiśniewskiego, [w:] Świat Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej – w literaturze i sztuce pod red. Marii Jazownik i Leszka Jazownik, Księgarnia Akademicka, Zielona Góra 2014, s. 249-246;

Maria Olszewska, Pytanie o zbawienie świata i człowieka – „Ecce homo” Ewy Szelburg-Zarembiny. Dawny teatr na nowo odczytany, [w:] Dramat i teatr religijny. Wyróżniki i paradygmaty. W stulecie urodzin Profesor Ireny Sławińskiej, red. Wojciech Karczmarek, i Joanna Michalczuk, Wydawnictwo Kul, Lublin 2014, 259-284;

Maria Olszewska, Kapłaństwo jako czas próby i trudnych wyborów, czyli „Zbuntowany” Jana Wiktora, [w:] Postać księdza w literaturze, pod red. Ks. Grzegorza Głąba i ks. Stefana Radziszewskiego, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji –Państwowy Instytut Badawczy Radom, Radom 2014, s. 141-157;

Maria Olszewska, Kraków Stefana Żeromskiego, [w:] Kraków miejsce i tekst, pod red. Agnieszki Ogonowskiej i Magdy Roszczynialskiej, Universitas, Kraków 2014, s. 89-104;

Maria Olszewska, Bohaterowie Stefana Żeromskiego wobec „niezbłaganego” milczenia  niebios (Wokół Poganina i Do swego Boga, [w:] Milczenie – Antropologia – Hermeneutyka, pod red. Adama Regiewicza i Artura Żywiołka, Seria: Od – Głosy Kultury, t. I, Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Częstochowa 2014, s. 217-244;

Maria Olszewska, O „Zapiskach z podróży” Stefana Żeromskiego słów kilka, Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego, Stefan Żeromski. 150.rocznica urodzin, Wyd. UW, Warszawa 2014, s. 43-48;

Maria Olszewska, Narodowe rekolekcje i rozrachunki, czyli literatura polska wobec I wojny światowej. Wybór, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego” Seria Scripta Humana, t. 2, po red. D. Kulczyckiej i Radosława Sztybera, Zielona Góra 2014, s. 103-136;

Maria Olszewska, W cieniu apokalipsy, czyli „Niebo w płomieniach” Jana Parandowskiego, [w:] Przekleństwo i harmonia nieskończonego. Z zagadnień literatury Młodej Polski i epok późniejszych, red. K. Badowska, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2014, s. 156-178;

Maria Olszewska, Lekcja wiary i patriotyzmu w poematach św. Arcybiskupa Zygmunta Szczęsnego Felińskiego- „Praksedzie” oraz „Oskarze i Wandzie”, „Zeszyty Naukowe Szkoły Wyższej Przymierza Rodzin w Warszawie”, seria Humanistyczna nr 2, 2014, zeszyt 10, s. 159-190;

Maria Olszewska, Niechaj do śmierci jako sztandar noszę/ Ten honor Polski co mi zawierzył Bóg”. Kazimierza Przerwy-Tetmajera lektura legendy ks. Józefa Poniatowskiego (Koniec epopei, Waterloo), [w:] Książę Józef Poniatowski w kulturze i edukacji, pod red. Zofii Budrewicz, Tadeusza Budrewicza, Małgorzaty Chrobak, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2014, s. s. 101-131;

Maria Olszewska,Metamorfozy wojennej Warszawy w prozie z lat I wojny światowej (1914-1915). Wybór [w:] Rzeczypospolita domów. Domy miejskie, t. IV, pod red. Krystyny Krawiec-Złotkowskiej, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku, Słupsk 2015, s. 335-356;

Maria Olszewska, Grzegorza z Sanoka portret niebanalny. „Strzemieńczyk” Józefa Ignacego Kraszewskiego [w:] Kraszewski i nowożytność. Studia, układ i idea tomu J. Ławski, red. naukowa Anna Janicka, Krzysztof Czajkowski, Łukasz Zabielski, Wydawnictwo Prymat, Białystok 2014-2015, s. 599-618;

Maria Olszewska,Wyobraźnia czasu człowieka w „Białym kamieniu” Anny Boleckiej [w:] Sacrum na nowo poszukiwane. O literaturze polskiej po 1989 roku, red. Mirosława Ołdakowska-Kuflowa, Lech Giemza, Wydawnictwo Naukowe KUL, Lublin 2015, s. 237-273;

Maria Olszewska, W świecie zapomnianych powieści Alfreda Konara[w:] Świat kultury mieszczańskiej. Tradycja a ponowoczesność, „Jednak Książki”. O Młodej Polsce mniej znanej, 2015, nr 4, s. 13-34;

Maria Olszewska, Wojenna trauma, czyli jak wyrazić wojnę. O trzech przemyskich dziennikach z lat 1914-1915 [w:] Wojna w Europie środkowo-wschodniej z perspektywy interdyscyplinarnej, Katedra Studiów Europy Środkowowschodniej Uniwersytet Warszawski, red. Joanna Getka, Jerzy Grzybowiski, Rostysław Kramarz, Warszawa 2015, s. 223-241;

Maria Olszewska, Wobec tradycji, czyli refleksje na temat narracji apokryficznej. Wokół „Według niej” Mariusza Nawariaka i nie tylko [w:] W kręgu apokryfów, red. Edward Jakiel i Janusz Kossakowski, Wydawnictwo UG, Gdańsk 2015, s. 365-385;

Maria Olszewska, Twórczość Stefana Żeromskiego w krytycznym odbiorze Adama Grzymały-Siedleckiego [w:] Żeromski. Piękno i wolność. Studia, idea i układ tomu: Jarosław Ławski, red. naukowa: Anna Janicka, Iwona E. Rusek, Grzegorz Czerwiński, Białystok-Rapperswil 2014-2015, s.373-399.

Maria Olszewska, Arcybiskupa Zygmunta Szczęsnego Felińskiego żywot niepokorny (1). „Język-Szkoła-Religia”, 2015, vol. 10, nr 2, s. 74-84;

Maria Olszewska, „Prawdziwy” koniec wieku XIX, czyli Józefa Iwickiego Z myślą o Niepodległej Twórczość Stefana Żeromskiego w krytycznym odbiorze Adama Grzymały-Siedleckiego, red. Piotr Borek, Marceli Olma UP im. KEN, Kraków Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej tom V (stulecia XVI-XIX) Nowa perspektywa historycznoliteracka, Collegium Columbinum, Kraków 2015, s. 335-360;

Maria Olszewska, Marian Szyjkowski. Zapomniany historyk literatury i komparatysta, [w:], Historie literatury polskiej 1864-1914 red. Urszula Kowalczuk i Łukasz Książek, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2015, s. 110-116;

Maria Olszewska, „Nienadaremny jest ten krzyż…”. Zofii Kossak portret kontrowersyjny, [w:], Żeromski i inni, red. Monika Gabryś-Sławińska, Maria Jolanta Olszewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2015, s. 231-251;

Maria Olszewska, Adama Krechowieckiego rozrachunki z rewolucją. Uwagi po lekturze dramatu „My”, [w:] W kręgu młodokonserwatyzmu warszawskiego 1876-1918, red. Maciej Gloger i Wiesław Ratajczak, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2015, s. 130-157.

Maria Olszewska, Doświadczenie wojennej codzienności – W oblężonym Przemyślu. Kartki dziennika z czasów Wielkiej Wojny (1914-1918) [w:] Na granicy epok. O literackich dyskursach lat 1914–1918 w stulecie wybuchu I wojny światowej, red. Dorota Kielak, Marta Makowska i Joanny Niewiarowska, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2015, s. 71-100.

Maria Olszewska, Skazany na klęskę, czyli smutny koniec Franka Rakoczego, [w:] Władysław Orkan. Piewca Gorców i Podhala,  red. Bolesław Faron, Oficyna Wydawnicza „Wierchy”, Kraków 2015,  s. 9-32.

Maria Olszewska, Wiatry, wichry, wiaterki… O możliwościach ekspresyjnych języka Stefana Żeromskiego, [w:] Stefan Żeromski. Kim był? Kim jest?, red. Jerzy Zdzisław Adamczyk, Wyd. Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Witolda Gombrowicza w Kielcach, Kielce 2015, s. 76-97.

Maria Olszewska, Stefana Żeromskiego „pejzaże liryczne”, [w:] Ut picture poesis. Wokół korespondencji sztuk, red. Piotr Rosiński, Zbigniew Trzaskowski, Kielce 2015, s. 229-257.

Maria Olszewska, Dwie legendy biskupa Stanisława Szczepanowskiego: Kossak-Szczuckiej i Marii Dąbrowskiej, [w:]  Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów słowiańskich, S. III Język-Literatura – Kultura -Historia,  t. I Chrześcijaństwo w literaturze i języku,  red. Zofia Abramowicz, Krzysztof Korotkich, Wydawnictwo Prymat, Białystok 2016,  s. 137-160.

Maria Olszewska, Głos Lucjana Rydla w sporach o teatr ludowy. (Teatr wiejski przyszłości, Betlejem polskie), [w:] Młoda Polska w najnowszych badaniach, red. Edward Jakiel i Tadeusz Linker, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2016, s.87-118.

Maria Olszewska, Młodzieńcze sny o potędze, czyli o dojrzewaniu młodego pokolenia w cieniu Apokalipsy. Wokół „Juliusza Syrenia „Zygmunta Kisielewskiego”, [w:] I wojna światowa w literaturze i innych kontekstach kultury. Reinterpretacje i dopełnienia,  red. Anna Jamrozek-Sowa, Zenon Ożog, Anna Wal,  Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2016,  s. 28-52.

Maria Olszewska, Obraz Odessy w „Sławie i chwale” Jarosława Iwaszkiewicza, [w:]  Odessa w literaturach słowiańskich. Studia, Wydawnictwo Prymat, red. Jarosław Ławski i Natalia Malutina,  Białystok-Odessa 2016, s. 721-747.

Maria Olszewska, Przyczynek do dziejów przełomu pozytywistycznego w Polsce. Casus Józefa Kazimierza Plebańskiego, historyka, wykładowcy i publicysty, [w:] Polska krytyka literacka XIX i XX wieku, red. Monika Gabryś-Sławińska, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2016, s. 29-52.

Maria Olszewska, Smutna historia kryminalisty Maciążka, czyli „Obok życia” Jerzego Ostrowskiego, [w:] Czytanie Dwudziestolecia IV, t. II, red. Elżbieta Wróbel i Joanna Warońska, Wydawnictwo AJD, Częstochowa 2016, s. 83-98.

Maria Olszewska, Trauma Syberii, czyli Na kresach lasów Wacława Sieroszewskiego, [w:] Syberyjskie przestrzenie intymne, red. Małgorzata Król, Małgorzata Łukaszuk, Wydawnictwo KUL, Lublin 2016, s. 171-188.

Maria Olszewska, Warszawa przed powstaniem styczniowym, czyli o różnych projektach narodowych, [w:] Romantyzm warszawski 1815-1864, red. Olaf Krysowski, Wydawnictwo Wydziału Polonistyki UW, Warszawa 2016, s. 405-452.

Maria Olszewska, Wojenny wielogłos [w:] Koniec pięknego wieku. Studia o literaturze doby Wielkiej Wojny, red. Grzegorz P. Bąbiak i Dariusz Dziurzyński, Wydawnictwo Wydziału Polonistyki UW, Warszawa 2016, s. 41-67.

Maria Olszewska, Lekcja patriotyzmu i wiary w Boga w utworach abpa Zygmunta Szczęsnego Felińskiego (2) „Język-Szkoła-Religia” 2016, vol.10 nr 3, s. 51-65.

Maria Olszewska, Warszawskie kolekcje. Zbiory Walerego Przyborowskiego i Korotyńskich, [w:] Kolekcjonerzy, zbieracze kwestarze w literaturze i kulturze XIX i XX wieku,  red. Joanna Lekan-Mrzawka (KUL), Monika Klesza (KUL), Beata K. Obsulewicz (KUL), Wydawnictwo KUL, Lublin 2016, s. 211-244.

Maria Olszewska, Wobec fatalizmu Losu (Stanisław Wyspiański Klątwa – John Millington Synge Jeźdźcy do morza). Szkic, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 1916, 3 (33), s. 255-278.

Maria Olszewska, Historia Serbów w dramat przekuta („Królewicz Marko. Dramat z podań południowosłowiańskich w pięciu aktach” Bronisława Grabowskiego, [w:] Dramat historyczny ostatnich 150 lat: problemy lektury, pod red Marii Jolanty Olszewskiej i Dawida Maria Osińskiego, Wydawnictwo Wydziału Polonistyki, Warszawa 2016, s. 65-83.

Maria Olszewska, Posłowie [do:] Dramat historyczny ostatnich 150 lat: problemy lektury, [w:] Dramat historyczny ostatnich 150 lat: problemy lektury, pod red Marii Jolanty Olszewskiej i Dawida Maria Osińskiego, Wydawnictwo Wydziału Polonistyki, Warszawa 2016, s. 641-644.

Maria Olszewska, Wobec wyroków historii. Wojna w literackim doświadczeniu Stanisława Długosza. Szkic, [w:] Między pamięcią a projektem przyszłości. Doświadczenie historii w literaturze polskiej lat 1914-1918, red. Dorota Kielak, Marta Makowska, Joanna Niewiarowska, Wydawnictwo Naukowe UKSW, s. 13-40.

Maria Olszewska, Tekst i kontekst Tajfunu Josepha Conrada, „Literaturoznawstwo. Konteksty i peryferie – teorie i pragmatyka lektury” 2016, nr 10, Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi, s. 57-78.

Maria Olszewska, Zachowane w pamięci („Dom na Kresach”. Powrót” Philip Marsden), [w:] Pejzaże humanistyczne. Księga jubileuszowa profesorowi Bolesławowi Faronowi poświęcona, red. Agnieszka Ogonowska, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2017, s. 13-40.

Maria Olszewska, Spotkanie z Syberią w reportażach Colina Thubrona Po Syberii, [w:]  Inny w podróży, t.2: Narracje podróżnicze w XX i XXI wieku, red. Magdalena Rabizo-Birek, Oksana Weretiuk, Matylda Zatorska, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2017, s. 15-31.

Maria Olszewska, Polaków portret własny. Refleksje po lekturze Veto! Adama Krechowieckiego, [w:] Między pozytywizmem a nacjonalizmem. Przemiany kultury polskiej w latach 1886-1918, pod red. Macieja Glogera (UKW), Wydawnictwo „Semper”, Warszawa 2017, s. 155-182.

Maria Olszewska, Adama Krechowieckiego lektura historii Polski. Wokół „Fiat lux!”, [w:] Poetyka losu i historii. Profesorowi Tadeuszowi Budrewiczowi w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin, red. Kazimierz Gajda, Renata Stachura-Lupa, Katarzyna Wądolny-Tatar, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2017, s.  298-311.

Maria Olszewska, O trudnym poszukiwaniu prawdy. Refleksje po lekturze dylogii Sigrid Undset „Nadzieja” („Gymedania” i „Krzak gorejący”), [w:] Nawrócenie. Łaska-tajemnica-doświadczenie, red. ks. Grzegorz Głąb, ks. Stefan Radziszewski, Magdalena Żmudziak, Wydawnictwo Towarzystwo Naukowe KUL, Uniwersytetu Jana Pawła II, Lublin 2017s. 261-298.

Maria Olszewska, „Cicha” bohaterka opowiadania „Trzy czerwone róże” Jana Józefa Szczepańskiego, [w:] Od Lema do Sienkiewicza (z Ingardenem w tle). Prace literaturoznawcze ofiarowane profesorowi Andrzejowi Stoffowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. Marzena Cyzman, Anna Skubaczewska-Pniewska i Dariusz Brzostek, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2017, s. 413-434.

Maria Olszewska, Historia i religia w twórczości Zofii Kossak-Szczuckiej, „Teologia Polityczna Co Tydzień” nr 50: (O)powieść historycznahttp://www.teologiapolityczna.pl/teologia-polityczna-co-tydzien-nr-50-o-powiesc-historyczna [15.03.2017].

Maria Olszewska, Kobiecy punkt widzenia. Wokół „Jenny” Sigrid Undset, [w:] Przemiany dyskursu emancypacyjnego kobiet. Seria I Perspektywa środkowoeuropejska, red. Anna Janicka, Corinne Fourier, Mariya Bracka, Wydawnictwo Alter Studio, Białystok 2017, s. 565-583.

Maria Olszewska, Jeńcy – poetycka wizja historii według Lucjana Rydla, [w:] Wokół dramatu poetyckiego, t.1, red. Monika Gabryś-Sławińska i Grzegorz Głąb,  Wydawnictwo UMCS, Lublin 2017, s. 125-150.

Maria Olszewska, U progu niepodległości Edward Słoński, „Ta, co nie zginęła”, [w:] Liryka Młodej Polski. Interpretacje, red. Bogdan Mazan i  Katarzyna Badowska,  Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2017, s.235-251.

Maria Olszewska, Nieskończone, niewyobrażalne i niewyrażalne w poetyckim widzeniu Emila Zegadłowicza („Powsinogi beskidzkie”, „Nawiedzeni”), [w:]  Nieskończoność. Badania interdyscyplinarne, pod red. Magdaleny Saganiak, Anny Kozłowskiej, Dominika Suleja, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2017, s. 309-338.

Maria Olszewska, Etos obowiązku i poświęcenia. Powstanie styczniowe w twórczości Marii Konopnickiej, „Niepodległość i Pamięć” 2018,  r. XXV,  nr 1 (61), s. 49-70.

Maria Olszewska, Dramat (nie)wiary w „Wieczerniku” Ernesta Brylla, [w:] Biblia w dramacie, pod red. Edwarda Jakiela (UG), Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2018, s. 317-338.

Maria Olszewska, Bolesne karty z dziejów Ukrainy „Hryhor serdeczny” Tomasza Teodora Jeża, „Teka Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych. Oddział PAN W Lublinie Commission Cultural Ties”, t. XII, s. 63-74.

Maria Olszewska, Tadeusza Kudlińskiego lektura Biblii, czyli „Gniew o Soszannę”, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia Historicolitteraria, 2018, nr 18, s.  121–138.

Maria Olszewska, Stanisława Witkiewicza marzenia o Niepodległej, „Litteraria Copernicana”  2018, nr 1(25) Witkiewicz, Michała Krajkowskiego (UMK), Bartłomieja Kuczkowskiego (UMK) i Mirosławy Radowskiej-Lisak (UMK), s. 17-37.

Maria Olszewska, W kleszczach lęku, czyli „Dialogi karmelitanek” Georgesa Bernanosa, [w:] Wobec nadziei. Aksjologiczne problemy dramatu i teatru XX i XXI wieku, red. Joanna Michalczuk (KUL)  i ks. Mariusz Lach (KUL), Wydawnictwo KUL, Lublin 2018, s. 89-120.

Maria Olszewska, Piękno miłosierdzia. Dramaturgiczne wizerunki Brata Alberta, „Zeszyty Naukowe KUL”, Lublin 2018, r. LX,  nr 2 (242), s. 121-144.

Maria Olszewska,  „Przyczynek do historii komedii, czyli „Majowe słońce” Włodzimierza Perzyńskiego, [w:] Dramaty zapomniane-niedoczytane-pominięte. (Re)interpretacje, pod red. Marii Jolanty Olszewskiej i Agnieszki Skórzewskiej-Skowron, Wydawnictwo Wydziału Polonistki UW, Warszawa 2018, s. 171-187.

Maria Olszewska, Mit założycielski w literaturze polskiej lat i wojny światowej – wariant legionowy, [w: ] Mity założycielskie w literaturze XIX wieku, red. S. Brzozowska, M. Dybizbański, Opole 2018, s. 189-218.

Maria Olszewska, Czas utracony – czas odzyskany – czas osobny. Szkic o pisarstwie Róży Ostrowskiej, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” sectio FF – Philologiae, 2018, vol. XXVI,  z. 2, s. 31-43.

Maria Olszewska, Problem relacji rozum–wiara w „Wyprawie do ziemi Moryja. Noweli” Karola Ludwika Konińskiego, „Litteraria Copernicana” 2019,  t.34,  nr 3,  s. 65-78.

Maria Olszewska,  „A tu rzeczywistość skrzeczy….”, czyli „Na marne” i „Z dobrego serca” Lucjana Rydla, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” 2019, nr 284  z.  19, s. 107-114.

Maria Olszewska, Walka o godność małżeństwa, czyli Jeden dzień Adama Krechowieckiego, „Kwartalnik Opolski” 2019, nr 2, t. LXV, s.  87-100.

Maria Olszewska, From the January Uprising of 1863 to Regaining Independence in 1918 – a Synthesis of Polish History in the Blue uniform [Błękitny mundur] by Donata Dominik-Stawicka, „Perspektywy Kultury. Czasopismo naukowe Instytutu Kulturoznawstwa Akademii Ignatianum w Krakowie” 2019, nr 25, s. 29-46.

Maria Olszewska, „Polska być musi”, czyli I wojna światowa w lirycznym zapisie polskich poetek(na wybranych przykładach), [w:] Niepodległość z kobiecą twarzą. Różne przejawy aktywności kobiet w drodze do niepodległości (od upadku powstania styczniowego do 1920 roku), red. Jolanta Załęczny,  Wydawnictwo Muzeum Niepodległości,  Warszawa 2019, s. 38-61.

Maria Olszewska, „…abyście szli i owoc przynosili, i by owoc wasz trwał…” („Świadkowie” Janiny Hertz), [w:] Polska kultura religijna. Studia o polskiej religijności na przestrzeni wieków, red. Łukasz Burkiewicz, Izabela Kaczmarzyk, Justyna Łukaszewska-Haberkowa, Leszek Zinkow, Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie,  Kraków 2019,  s. 363-382.

Maria Olszewska, Jędrzeja Cierniaka idea monumentalnego teatru ludowego, [w:] Polska krytyka teatralna XX wieku. Sylwetki krytyków. Wybrane problemy, red. Monika Gabryś-Sławińska, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2019, s. 161-172.

Maria Olszewska, Straszny jest ten świat, czyli „Wilki w nocy” Tadeusza Rittnera, [w:] Śmiech i strach, red. Hanna Ratuszna, Maciej Kaźmierkiewicz i Agnieszka Łazicka, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2019, s. 143-158.

Maria Olszewska, Początki państwa polskiego w dramaturgicznym widzeniu Adama Krechowieckiego, czyli Syn królewski. Rozważania w kontekście twórczości pisarza, [w:] Dylematy epoki postyczniowej. Księga ofiarowana Profesorowi Bogdanowi Mazanowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. Małgorzata Domagalska i Dorota Sambor-Kukuć, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2019, s. 337-358.

Maria Olszewska, Trudna refleksja nad polską historią, czyli Karczma nad Bzurą Jerzego Gierałtowskiego, [w:] Rzeczypospolita domów. Karczmy, zajazdy, gospody…, t. 5, red. Krystyna Krawiec-Złotkowska, Wydawnictwo AP w Słupsku, Słupsk 2019, s. 306-324.

Wrażenia słuchowe nauczyciela z wielkiego domu z dodatkami, [w:]  Kazimierz Przerwa-Tetmajer,  Dramaty t. 2, red. Maria Jolanta Olszewska i Agnieszka Skórzewska-Skowron, Warszawa 2019, s. 23-60.

Bunt Kostki Napierskiego, [w:]  Kazimierz Przerwa-Tetmajer  Dramaty t.2, red. Maria Jolanta Olszewska i Agnieszka Skórzewska-Skowron, Warszawa 2019, s. 61-104.

Wobec ironii historii, czyli „Drabina Jakubowa” Władysława Terleckiego. Szkic, „Galeria. Częstochowski Magazyn Literacki Towarzystwa Galeria Literacka”, s. 13-23.

Gustaw Herling-Grudziński.  „Pisarz o aspiracjach metafizycznych”. Kilka uwag na marginesie „Cudu” i „Dżumy w Neapolu”, „Kopernik”. „Polskie Towarzystwo Kulturalne „Mikołaj Kopernik” • Poljska kulturna udruga „Mikołaj Kopernik” • Biuletyn”.  Wydanie specjalne, s.17-22 i wersja w jęz. chorwackim,  s. 23-28.

Surowe piękno i tajemnice Polesia w prozie Franciszka Wysłołucha [w:] Język, literatura i kultura Białorusi na przestrzeni wieków, red. Mikołaj Chaustowicz i Radosław Kaleta,  wyd. Katedra Białorutenistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2020, s. 143-159

 Józefa Kotarbińskiego głos w dyskusji o teatrze ludowym. Przyczynek do dziejów teatru polskiego w XIX w., [w:]  Józef  Kotarbiński. Życie i dzieło. Wybrane zagadnienia,  red. Monika Gabryś-Sławińska, Wydawnictwo UMCS,  Lublin 2020, s.11-29.

Znacie? Znamy. A więc posłuchajcie”, czyli Aleksandra Fredry postrzeganie rzeczywistości. Kilka uwag o późnej twórczości komediopisarza, [w:] Sztaluga i pióro. Księga jubileuszowa ku czci profesora Wacława Pyczka,  red.  Wojciech Kruszewski,  Wydawnictwo TNKUL, Lublin 2020, s. 261-281.

Poetyckie obrazy Beskidu w misteriach balladowych Emila Zegadłowicza, [w:] Okolice Zegadłowicza, red. Henryk Czubała, Włodzimierz Próchnicki i Katarzyna Wądolny-Tatar, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2020, s. 29-52.

Stefan Żeromski: koncepcje narracji dendrologicznych. Zarys problematyki, „Annales Universtatis Paedagogicae Cracoviensis, 2020, nr 4,  s. 119-140.

W blasku legendy, czyli Ognisty wóz Zofii Kossak. Lektura w kontekście twórczości pisarki ,  „Język-Szkoła-Religia”, 2020, t. 15, s. 69-87.

Cud Wisły, czyli Adama Siedleckiego relacja z wojny polsko-bolszewickiej na tle literatury tego czasu, [w:] Bitwa Warszawska 1920 w relacjach i wspomnieniach,  pod redakcją Tadeusza Skoczka i Jolanty Załęczny, Wydawnictwo Naukowe Muzeum Niepodległości  Warszawa 2020, s. 25-46.

Obraz wojny polsko-bolszewickiej w literaturze polskiej. Rekonesans, [w:] Triumf 1920. Obraz i pamięć, koncepcja publikacji i red. naukowa, J. Miziołek, J. M. Sosnowska, Wydawnictwo UW,  Warszawa 2020,  s. 183-215.

Biblijna historia raju czytana a rebours. „Miranda” Antoniego Langego i „Eden” Stanisława Lema, [w:] Stanisław Lem. Fantastyka naukowa i fikcje nauki, red. Dorota Heck (UWr),  Wydawnictwo NCK, Warszawa 2021, s. 105-126.

„Wiary a zwyciężym”. Rozważania po lekturze „Kordeckiego” Józefa Ignacego Kraszewskiego [w:] „Tam Twoje serce”, kędy skarb przebywa. Jasna Góra – skarbiec kultury polskiej i europejskiej,  red. Agnieszka Czajkowska (UJD), Ewelina Mika (UJD), Wydawnictwo Naukowe  Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie, Częstochowa 2021, s. 279-304.

W słowiańskim świecie dramatów Feliksa Płażka, [w:] Dramat słowiański. Próba zbliżenia, przekroje, (re)konstrukcje i (re)lektury, red. Maria Jolanta Olszewska (UW), Karol Samsel (UW), Agnieszka Skórzewska-Skowron (UW), Wydawnictwo Wydziału Polonistyki (UW),  Warszawa 2021,  s. 225-251,

Obraz wojny polsko-bolszewickiej w dokumentarnym zapisie. Wybór, [w:] Komunikowanie polityk(i) w literaturze i mediach, red. Magdalena Pataj (UMCS), Elżbieta Pawlak-Hejno (UMCS), Wydawnictwo UMCS, Lublin 2021, s. 125-143.

Niespodzianka. Prawdziwe zdarzenie w czterech aktach” Karola Huberta Rostworowskiego, czyli opowiedziana na nowo historia Niobe i Medei, „Język-szkoła-Religia” 2021 t, 16, s. 125-139.

Poetycka lekcja historii, czyli „Podróże do Polski” Jarosława Iwaszkiewicza, „Twórczość” 2021 nr 11, s. 61-70.

Stefana Żeromskiego opowieści o sekretnym życiu drzew, „Kopernik”. Polskie Towarzystwo Kulturalne „Mikołaj Kopernik” • Poljska kulturna udruga „Mikołaj Kopernik” • Biuletyn, 2021, nr 1-2, s. 23-32.

Recenzje:

Maria Olszewska, „Trylogia” Henryka Sienkiewicza. Studia – szkice – polemiki, Warszawa 1962, „Ojczyzna – Polszczyzna”, Warszawa 1996, nr 4, str. 40;

Maria Olszewska, Tadeusz Bujnicki, Sienkiewicza „Powieści z dawnych lat”. Studia, Kraków 1966, „Ojczyzna – Polszczyzna”, Warszawa 1996, nr 4 (55), str. 40;

Maria Olszewska, Kazimierz Wyka, Reymont czyli ucieczka do życia, Warszawa 1979, „Ojczyzna – Polszczyzna”, Warszawa 1996, nr 4 (55), str. 41;

Maria Olszewska, Stefan Lichański, Władysław Stanisław Reymont, „Biblioteka Polonistyki”, Warszawa 1984, „Ojczyzna – Polszczyzna”, Warszawa 1996, nr 4 (55), str. 41;

Recenzja z książki Macieja Nowaka Koncepcja dziejów w powieściach historycznych. Teodor Jeske – Choiński, Zofia Kossak, Hanna Malewska, Wydawnictwo KUL Lublin 2009, „Przegląd Humanistyczny”, 2011, nr 1, s. 147-149.

Noty, sprawozdania:

Maria Olszewska, Kategoria narodu w kulturach słowiańskich, [w:] „Pamiętnik Słowiański” XLII, Warszawa 1992, str. 151– 52, współautor J. Królak);

Maria Olszewska, Kategoria narodu w kulturach słowiańskich, [w:] „Przegląd Humanistyczny”, Warszawa 1993, nr 2, str. 143–144;

Działalność popularyzacyjna

Wykłady online:

Rok 1920. Literatura. Historia. Kultura, link: https://www.youtube.com/watch?v=0q1Uo-MkPu0&t=12s

O obrazach wojny polsko-bolszewickiej w literaturze polskiej, link: https://www.youtube.com/watch?v=JXHKDDBRZbQ

Maria Olszewska o Wiktorze Hugo, link: https://www.youtube.com/watch?v=luduCtJ5niw

Praktyki Czytania (11): Kwestionariusz: Maria Olszewska, link: https://www.youtube.com/watch?v=6Fy_9Yoeyf4&t=33s

Wierna rzeka Tadeusza Chmielewskiego, link: https://www.youtube.com/watch?v=IvbVoxwD5Sg&t=1s

Debata Epoka Flauberta (Teologia Polityczna), link: https://www.youtube.com/watch?v=FeofSBzp6F8&t=39s

Hanna Malewska, link: https://youtu.be/-Aad7tZjxmE

Wyspiański. Artysta modernistyczny, link: https://www.youtube.com/watch?v=6AOUZm0F_gM&t=169s

Audycje radiowe:

Audycja o Kadenie-Bandrowskim: historia zrobiła Kadenowi krzywdę. Na szczęście to się zmienia, link: https://www.polskieradio.pl/8/8832/Artykul/2555814,Prof-Olszewska-historia-zrobila-Kadenowi-krzywde-Na-szczescie-to-sie-zmienia

Co wiemy o Victorze Hugo?, link: https://www.polskieradio.pl/7/178/Artykul/2399331

Gabriela Zapolska – aktorka, pisarka, gorszycielka?, link: https://www.polskieradio.pl/7/178/Artykul/2797370

„Bez ogródek mówiła o zakłamaniu, kołtuństwie i podwójnej moralności”. Prof. Olszewska o Zapolskiej, link: https://polskieradio24.pl/130/5925/Artykul/2800928

Pomnikowe pisarki, burzliwe kobiety, link: https://www.polskieradio.pl/7/173/Artykul/2361185

„Kultura na 5”: Pięć nieoczywistych utworów Stefana Żeromskiego, link: https://www.youtube.com/watch?v=J-n21wgJV-Q&t=15s

Pisarz, który został prezydentem, link: https://www.polskieradio.pl/7/178/Artykul/2215791

Wieczór RDC: Stefan Żeromski, link: https://www.rdc.pl/podcast/wieczor-rdc-stefan-zeromski/

Różne oblicza Marszałka w poezji dwudziestolecia, link: https://www.polskieradio.pl/8/2222/Artykul/2212551

Reymont znany i nieznany, link: https://www.polskieradio.pl/7/178/Artykul/1968289

„Układałem dramat”. Teatralne wyobrażenie rzeczywistości Stanisława Wyspiańskiego, link: https://www.polskieradio.pl/7/6066/Artykul/1834713

Pielgrzymka młodego Reymonta do Częstochowy, link: https://www.polskieradio.pl/7/6066/Artykul/1818877

Narodowe Czytanie 2020. Literaturoznawca: warto wracać do Balladyny, link: https://polskieradio24.pl/130/5925/Artykul/2576999

Rezurekcja nocą, czyli Wielkanoc u Reymonta, link: https://www.polskieradio.pl/8/5661/Artykul/1752996